سابقه وهدف: با توجه به میزان بروز حاملگی نا به جا و برخی عوارض ناشی از جراحی و وجود گزارشات متفاوت در خصوص اثر بخشی متوترکسات در درمان حاملگی نا به جا، این مطالعه به منظور مقایسه ی اثر متوترکسات تک دوز و سالپنگوستومی از طریق لاپاراسکوپی در درمان حاملگی نابه جای پاره نشده در سال 1381 تا 1383 در تهران انجام شد.مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی تصادفی، 40 خانم واجد شرایط با حاملگی نابه جای پاره نشده ی کوچک (کمتر از 5/3 سانتی متر) پس از اخذ رضایت، به طور تصادفی در دو گروه تزریق عضلانی تک دوز متوترکسات (50 میلی گرم بر متر مربع) و سالپنگوستومی لاپاراسکوپیک تحت درمان قرار گرفتند. سطح سرمی HCG در همه ی خانم ها قبل از درمان و روزهای 4،7 و سپس هر هفته پس از درمان تا رسیدن به سطح کمتر از 10 واحد در لیتر اندازه گیری شد. در صورتی که سطح HCG روز هفتم نسبت به روز چهارم کمتر از 15درصد کاهش یافته بود، یک دوز متوترکسات (یا یک دوز اضافی) تزریق می شد. تحلیل HCG بدون نیاز به درمان جانشین به عنوان موفقیت در نظر گرفته شد. نتایج با استفاده از آزمون های آماری تی، دقیق فیشر و کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج بررسی 40 خانم دارای حاملگی نا به جا در دو گروه درمانی نشان داد که میزان موفقیت در هر دو گروه 95درصد بود. میانه ی زمان تحلیل HCG در گروه متوتروکسات 28 روز (دامنه: 7 تا 49) و در گروه سالپنگوستومی لاپاراسکوپیک 17.5 روز (دامنه: 7 تا 35) بود. این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. الگوی تحلیل HCG سرم در گروه متوترکسات نشان گر افزایش آن در روز چهارم نسبت به قبل از درمان در 75 درصد موارد بود. در حالی که همه خانم ها در گروه سالپنگوستومی کاهش فوری HCG سرم را بعد از جراحی تجربه کردند. عارضه شدیدی در هیچ یک از گروه های درمانی مشاهده نشد. نتیجه گیری و توصیه ها: میزان موفقیت درمانی با متوترکسات تک دوز به اندازه ی روش سالپنگوستومی لاپاراسکوپیک در درمان حاملگی نا به جای پاره نشده، بالا می باشد. از این رو استفاده از متوترکسات در مواقعی که به لاپاراسکوپی دسترسی وجود ندارد، پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: با وجود تمام پیشرفت های علم پزشکی، حاملگی خارج رحمی هنوز عامل مهمی در مرگ و میر زنان در سنین باروری محسوب می شود. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در زمینه درمان طبی حاملگی خارج رحمی انجام شده است، هنوز در اکثر موارد اولین برخورد با این بیماران درمان جراحی است. بسیاری از بیماران مبتلا به حاملگی خارج رحمی برای اولین بار باردار شده اند و حفظ قدرت باروری این بیماران در آینده بسیار مهم است که معمولا با روش جراحی خصوصا به روش سالپنژکتومی این نتیجه حاصل نخواهد شد. بنظر می رسد که هنوز نقش درمان طبی در حاملگی خارج رحمی خصوصا در کشور ایران شناخته نشده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان طبی با متوتروکسات در تعدادی از مبتلایان به حاملگی نابجا می باشد.روش کار: در یک مطالعه آینده نگر و از نوع کارآزمایی بالینی بدون گروه کنترل، 26 بیمار مبتلا به حاملگی نابجا در بیمارستان مادر شهر یزد پذیرش و درمان شدند. 6 بیمارکه اندیکاسیون درمان طبی را نداشتند از ابتدا جراحی شدند و 20 بیمار دیگر با در نظر گرفتن شرایط لازم برای درمان طبی متوتروکسات دریافت کردند. به 20 بیمار کاندید درمان طبی ، متوتروکسات به میزان mg/kg 1 روزانه بصورت انفوزیون وریدی و برای جلوگیری از عوارض دارو فـولینیک اسیـد با یک دهم دوز متـوتروکسات داده شد و تاثیر دارو به وسیله اندازه گیری سریال سرم ارزیابی گردید. اطلاعات با استفاده از نرم افزارSPSS و آزمون آماری مجذورکای تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین سن بیماران 19/27 سال بود که بیشتر آنها با لکه بینی مراجعه کرده بودند. میانگین مدت زمان ازدواج در بیماران 9/6 سال بود و بسیاری از آنان (3/42% ) برای اولین بار، باردار شده بودند. در 14 بیمار (8/53%) سابقه نازایی وجود داشت. 9/26% بیماران دارای سابقه سقط بودند و50% سابقه جراحی قبلی در شکم داشتند. 4 بیمار، برای بار دوم به حاملگی خارج رحمی مبتلا شده بودند و میانگین سن حاملگی هنگام تشخیص 2/6 هفته بود. در پایان 15 بیمار (75%) با موفقیت درمان شدند. از 5 بیماری که درمان طبی آنها با شکست مواجه شد، 4 بیمار IU/L 1000> داشتند. از 8 بیماری که امکان پیگیری آنها وجود داشت 5 بیمار (5/62%) پس از یکسال حاملگی نرمال داخل رحمی را تجربه کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که درمان حاملگی خارج رحمی پاره نشده با متوتروکسات کم خطر و موثر می باشد اما میزان موفقیت درمان هنگامیکه سطح سرمی بالای IU/L 1000 باشد، به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد.

مقدمه و هدف: حاملگی هتروتوپیک به حاملگی های همزمان داخل و خارج از رحم اطلاق می شود. این وضعیت بیشتر در زنانی دیده می شود که در سیکل های درمانی کمک باروری قرار گرفته اند، ولی به ندرت به صورت خود به خودی نیز رخ می دهد. از آنجایی که روش های تشخیصی و درمانی معمول ممکن است کارایی لازم را نداشته باشند، حاملگی هتروتوپیک یک مشکل تشخیصی و درمانی را برای پزشکان ایجاد می کند. دراین حالت ظن بالینی قوی برای تشخیص و حفظ حاملگی داخل رحم در طی درمان ضروری است. در این مقاله یک مورد حاملگی هتروتوپیک خود به خودی پاره شده گزارش شده است.معرفی بیمار: بیمار زنی 32 ساله با تاخیر قاعدگی به مدت دو ماه، به علت درد شکم، تهوع و استفراغ در وضعیت شوک هیپوولمیک در سال 1386 به اورژانس یکی از بیمارستان های شهر سنندج مراجعه کرده است. سابقه یک بار سزارین را ذکر می نمود. در معاینه، شکم اتساع آشکار همراه با حساسیت عمومی و ارجاعی داشت. سونوگرافی مایع آزاد فراوان داخل شکم و لگن و نیز تجمع هتروژن وسیع نشان گر هماتوم در آدنکس راست را نشان داد. در داخل رحم، کیسه حاملگی با جنین 7 هفته و ضربان قلب نرمال مشاهده شد. بیمار با تشخیص حاملگی هتروتوپیک تحت لاپاراتومی قرار گرفت و لوله پاره شده با حاملگی نا به جای داخل آن برداشته شد. حاملگی داخل رحم بدون مشکل ادامه یافته و منجر به تولد نوزاد سالم دختر شد.نتیجه گیری: پزشکان باید در برخورد با زنان در سنین باروری از احتمال بروز حاملگی هتروتوپ آگاه باشند. هر گونه وضعیت غیر طبیعی در معاینه یا سونوگرافی بیمار بارداری که حاملگی داخل رحم دارد و دچار درد شکم شده است، باید پزشک را متوجه حاملگی هتروتوپیک نماید.

زمینه و هدف: کمتر از 2 درصد تمام حاملگی ها از نوع خارج رحمی می باشند و حاملگی خارج رحمی پاره مهمترین علت مرگ مادر مرتبط با حاملگی در سه ماه اول بارداری می باشد. بیشترین خطر حاملگی خارج رحمی، موارد شناخته نشده در مراحل زودرس آن و مراجعه بیمار در وضعیت اورژانس با پارگی لوله و خونریزی داخل شکم می باشد. هدف از این مطالعه بررسی ارزش تشخیص شاخص شوکی جهت تشخیصی حاملگی خارج رحمی پاره شده می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی روی 99 بیمار بیمار مبتلا به حاملگی خارج رحمی بستری در بیمارستان الزهرا (س) رشت صورت گرفت. متغیرهای مورد بررسی سن بیمار، سن حاملگی، تیتراژ B-HCG، فشارخون سیستولیک و تعداد نبض و شاخص شوکی در زمان پذیرش بیمار، گزارش سونوگرافی، هموگلوبین اولیه، حجم خون داخل شکم و وضعیت لوله های رحمی حین عمل بود. برای تمام بیماران شاخص شوکی محاسبه شد. حساسیت، ویژگی، ارزش پیش بینی مثبت و منفی شاخص شوک نقطه برش در پیشگویی پارگی لوله و خونریزی شکمی مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات به وسیله آزمون های، کای دو، تی استیودنت، تی تست و مان ویتنی، همبستگی پیرسون و رگرسیون پواسون با استفاده از نرم افزار آماری Stat 8, SPSS 15 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از 99 بیمار مبتلا به حاملگی خارج رحمی، 38 بیمار حاملگی خارج رحمی پاره و 61 بیمار حاملگی خارج رحمی غیرپاره داشتند. میانگین شاخص شوکی در گروه با حاملگی خارج رحمی پاره 0.3±0.99 و در حاملگی خارج رحمی غیر پاره 0.2±0.82 بوده که از نظر آماری اختلاف معنی دار بود (P<0.01). نقطه برش شاخص شوک 0.89 تعیین شد. بین میزان خون داخل شکم و شاخص شوک ارتباط مثبت معنی دار وجود داشت (P<0.001).نتیجه گیری: شاخص شوکی می تواند به عنوان معیاری جهت پیشگویی پارگی حاملگی خارج رحمی مورد استفاده قرار گیرد و شاخص شوک بیش از 0.89 یک عامل پیش بینی کننده ارزشمند برای تشخیص پارگی حاملگی خارج رحمی بوده و با خونریزی داخل شکم ارتباط دارد.

مقدمه: مطالعه حاضر به منظور بررسی این که آیا سطح CA-125 می تواند به عنوان آزمایش مفیدی در تشخیص پاره شدن حاملگی لوله ای در سیر درمان به کار رود یا خیر انجام شد.روش: در یک مطالعه آینده نگر، یکسو کور، مورد - شاهدی، در بیمارستان آموزشی شهید صدوقی یزد، 59 زن با حاملگی لوله ای و سن حاملگی بین 12- 6 هفته مورد مطالعه قرار گرفتند. از این تعداد 26 نفر حاملگی لوله ای پاره شده و 33 نفر حاملگی لوله ای پاره نشده داشتند. سطح سرمی CA-125 در این افراد و 59 نفر با حاملگی داخل رحمی طبیعی در سن بارداری مشابه به عنوان کنترل مقایسه شد.یافته ها: مشخصات عمومی بیماران سه گروه (سن، سن حاملگی، تعداد حاملگی، میزان سواد) تفاوت معنی دار نداشت. در حاملگی لوله ای پاره شده سطح سرمی CA-125 به طور معنی داری بیشتر از زنان با حاملگی داخل رحمی طبیعی بود (P=0.04). سطح سرمی CA-125 در دو گروه حاملگی لوله ای پاره شده و حاملگی داخل رحمی طبیعی بیشتر از حاملگی لوله ای پاره نشده بود (به ترتیب P=0.001 و P=0.006).نتیجه گیری: در حاملگی های لوله ای پاره نشده که تحت درمان طبی قرار گرفته اند انجام سریال CA-125 می تواند در تشخیص زودرس پاره شدن ساک حاملگی و اقدام لازم و به موقع مفید باشد.

مقدمه: بارداری خارج رحمی تخمدانی یکی از اشکال نادر بارداری خارج رحمی است که در حال گسترش است. استفاده از ابزارهای ضد بارداری داخل رحمی و تکنیک­های کمک باروری از مهمترین عوامل خطر بارداری خارج رحمی تخمدانی هستند. علائم بالینی معمولاً یائسگی، درد شکمی و خونریزی واژینال هستند. تشخیص قطعی بارداری خارج رحمی تخمدانی قبل از پارگی یک چالش جدی باقی مانده است و در بیشتر موارد پس از پارگی تشخیص داده می­شود که در این صورت درمان دارویی جایگاهی ندارد و جراحی لازم می­شود. مورد: در اینجا، ما یک زن 35 ساله نخست­زا را که با درد شکمی و از دست دادن ناگهانی هوشیاری به بیمارستان شهید صدوقی، یزد، ایران مراجعه کرده بود، گزارش می­کنیم. ارزیابی اولیه انجام شد و او تحت لاپاروتومی قرار گرفت. نتیجه­ گیری: درمان انتخابی بارداری خارج رحمی تخمدانی عمل جراحی رزکشن ساک حاملگی بصورت کامل همراه با حفظ بافت تخمدان تا جای ممکن است. با این حال، برخی از موارد، مثل کیس مطرح شده، نیاز به افورکتومی به صورت کامل یا پارشیال می­باشد.

مقدمه: حاملگی خارج رحمی (EP) به لانه­ گزینی یک تخمک بارور شده در خارج از حفره رحم اطلاق می­ شود. حاملگی خارج رحمی پاره شده، علت اصلی مرگ و میر مادران در سه ماهه اول بارداری می­ باشد. مطالعه حاضر با هدف مروری نظام مند بر عوامل مرتبط با حاملگی خارج رحمی پاره شده انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر با روش مرور سیستماتیک بر اساس چک لیست PRISMA انجام شد. یک جستجوی گسترده در پایگاه­ های اطلاعاتی داخلی و خارجی شامل PubMed، Magiran، Web of Science، Scopus، SID و موتور جستجوی Google Scholar با استفاده از واژه ­های کلیدی استاندارد شده MESH شامل Extrauterine Pregnancy، Ectopic Pregnancies، Abdominal Pregnancy، Heterotopic Pregnancy، Ovarian Pregnancy، Tubal Pregnancy، Interstitial Pregnancy، Perforation، Rupture، Factors، Related Factors و همچنین معادل فارسی آن­ها شامل حاملگی خارج رحمی، حاملگی خارج رحمی پاره شده، پارگی و عوامل مرتبط و با همه ترکیبات احتمالی کلمات مهم، اصلی و حساس، از ابتدا تا 12 مارس 2023 صورت گرفت. یافته ­ها: در مجموع، 10 مقاله از 624 مطالعه شامل 3475 زن باردار وارد مطالعه شدند. از این تعداد حدود 1351 نفر (38%)، حاملگی خارج رحمی پاره شده با میانگین سنی 62/5±1/30 سال داشتند. عواملی مانند میزان سطح هورمون β-hCG (5 مورد)، هفته ­های سن حاملگی (2 مورد) و سابقه حاملگی خارج رحمی (2 مورد) از عوامل مرتبط با حاملگی خارج رحمی پاره شده بودند. نتیجه ­گیری: مطالعه حاضر نشان داد عواملی مانند مقدار β-hCG، سن، سابقه EP، سن حاملگی، سابقه بیماری­ های عفونی لگن PID و استفاده از داروهای ضد بارداری با حاملگی خارج رحمی پاره شده (REP) مرتبط می­باشند.

زمینه و هدف: حاملگی خارج رحمی 15-10 درصد از مراجعین به اورژانس زنان حامله طی سه ماهه اول بارداری را به خود اختصاص می دهد. با توجه به اهمیت تشخیصی زودهنگام حاملگی خارج رحمی و جلوگیری از خونریزی این مطالعه ارتباط بین علایم حیاتی، حاملگی نابجای پاره شده و خونریزی داخل شکمی را ارزیابی کرد و این که آیا به جز علایم حیاتی مرسوم، روش دیگری را با حساسیت بالاتر می توان در تشخیص حاملگی خارج رحمی پاره شده و لزوم سریع جراحی استفاده کرد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی روی 105 زن مبتلا به حاملگی خارج رحمی پاره شده بستری در بیمارستان فاطمیه همدان طی سال های 82 تا 84 صورت گرفت. ارزش پیش بینی مثبت، اختصاصیت، حساسیت علایم حیاتی و شاخص شوکی در تشخیص هموپریتوئن مورد مقایسه قرار گرفت. اطلاعات به وسیله آزمون های آماری تی و کای اسکوئر با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از 105 بیمار مبتلا به حاملگی خارج رحمی (EP) که لاپاروتومی شدند، 70 مورد حاملگی خارج رحمی پاره و 35 مورد حاملگی خارج رحمی غیرپاره داشتند. میانگین شاخص شوکی در گروه حاملگی خارج رحمی غیرپاره 0.6±0.29 و در گروه حاملگی خارج رحمی پاره 0.94±0.22 بود که از نظر آماری اختلاف معنی دار بود (P<0.05). میزان حساسیت 3 شاخص تعداد نبض، فشارخون سیستولیک و نسبت نبض به فشارخون سیستولیک (SI) به ترتیب 9 درصد17.6± درصد، 10 درصد32.4± درصد و 6 درصد91.4± درصد به دست آمد. ارزش پیش بینی منفی به ترتیب 34.1 درصد، 38.7 درصد و 50 درصد بود. میانگین هموگلوبین اولیه در دو گروه اختلاف واضحی نداشت.نتیجه گیری: شاخص شوکی بیش از 0.7 یک عامل پیش بینی کننده ارزشمند برای تشخیص پارگی حاملگی خارج رحمی پاره نسبت به نبض و فشارخون سیستولی است و شاخص شوکی با خونریزی داخل شکم ارتباط دارد.

مقدمه: نظر به اهمیت و میزان شیوع نسبتا بالای بارداری های نابه جای خارج رحمی و با توجه به رویکردهای درمانی متفاوت در میان پزشکان در این مطالعه بر آن شدیم تا با نگاهی بالینی به بررسی میزان اثرگذاری دو روش دارو درمانی تک دوزی تز متوتروکسات یا چند دوزی از این دارو، در حاملگی های نابجای پاره نشده با هدف بررسی مقایسه ای این دو رویکرد در میزان موفقیت و عوارض بپردازیم. روش: تعداد 80 نفر بیمار مراجعه کننده به کلینیک زنان و زایمان که طی نمونه گیری غیرتصادفی شامل معیارهای ورود به مطالعه بوده اند، در سال 2020 و 2021 موردبررسی قرارگرفتند. بیماران به صورت تصادفی و کورشده به دو گروه 40 نفری تقسیم شدند. یک گروه تحت درمان تک دوز متوتروکسات به میزان 50 mg/m² در روز صفر و گروه دیگر تحت درمان دودوز متوتروکسات به میزان 50mg/m²  در روزهای صفر و چهارم و به صورت تزریق داخل عضلانی در هر دو گروه قرارگرفتند. درمان در هر یک از دو گروه در صورتی موفقیت آمیز تلقی می شد که سطح β-HCG در روز هفتم تا حداقل 15 درصد (از میزان اولیه) پایین می آمد. در غیر این صورت شکست درمان مطرح بود. یافته ‎ها: میزان موفقیت درمان در گروه تک دوز 65 درصد و در گروه دو دوز 77/5 درصد بوده است. متوسط مدت زمان تا غیرقابل اندازه گیری شدن سطح β-HCG (رسیدن سطح β-HCG به سطح پایه ی در محدوده ی نرمال در زنان غیر باردار عادی) در گروه تک دوز 25/2 و در گروه دو دوز 31/8 روز بود. نتیجه ‎گیری: باتوجه به یافته های منتج از این مطالعه، پژوهشگران این مطالعه معتقدند  که درمان حاملگی خارج رحمی پاره نشده با هر دو رژیم درمان تک دوزی و دودوزی متوتروکسات از میزان تاثیر و ایمنی مشابهی برخوردار است. و توصیه می شود پزشکان براساس میزان تغییرات سطح β-HCG و شرایط بیمار درخصوص رژیم درمانی تصمیم گیری کنند.